PEFC en circulair

Een veel gehoorde term in de duurzaamheidswereld is ‘circulair’ of ‘circulariteit’ of meer algemeen ‘circulaire economie’. Maar wat is dat nou precies? Is het iets nieuws of is het iets oud in een nieuw jasje? Ik ben eens op onderzoek gegaan.

Een exacte definitie voor circulaire economie is er niet volgens de Van Dale, maar volgens MVO Nederland staat circulaire economie voor “een economisch systeem dat bedoeld is om herbruikbaarheid van producten en grondstoffen te maximaliseren en waarde vernietiging te minimaliseren. Anders dan het huidige lineaire systeem, waarin grondstoffen worden omgezet in producten die aan het einde van hun levensduur worden vernietigd.”

Herbruikbaarheid om waarde vernietiging tegen te gaan staat dus centraal volgens deze definitie. Dat komt terug in een van de belangrijkste en grootste bouwprojecten rondom circulariteit: het ABN AMRO Paviljoen Circl. Zij beschrijven de circulaire economie als: “in een circulaire economie gaan we zuiniger om met onze slinkende voorraad grondstoffen door producten zo veel mogelijk te recyclen.”

De overheid heeft de circulaire economie ook helemaal omarmd. Het heeft een Rijksbreed programma opgesteld waarin staat dat Nederland in 2050 volledig circulair moet zijn.

Overigens noemt de overheid de term ‘circulaire economie’ ook wel ‘duurzame recycle economie’.

De link tussen recycling en de circulaire economie wordt dus vaak gelegd. Dat is natuurlijk ook logisch, want door producten niet weg te gooien, maar opnieuw te gebruiken verleng je de levensduur en hoeven er dus geen nieuwe grondstoffen te worden aangesproken. Men spreekt ook wel over upcycling in plaats van recycling omdat een product niet perse een laagwaardigere bestemming krijgt nadat het opnieuw wordt gebruikt.

Het grappige is dat hout van zichzelf eigenlijk al een circulair product is mits het natuurlijk gecertificeerd is. De certificering van bosbeheer zorgt er namelijk voor dat de hoeveelheid hout in de loop der jaren niet achteruit gaat want de boseigenaren die het PEFC certificaat hebben moeten het bos in stand houden. Van alle producten die dus uit een PEFC-gecertificeerd bos komen weet je zeker: voor het hout (of papier) wat ik nu gebruik is er op dit moment een boom aan het terug groeien om in de toekomst weer opnieuw een prachtig houten product van te kunnen maken! Dat houten product wordt wellicht nog gere- of upcycled en uiteindelijk toch een keer vernietigd, bijvoorbeeld verbrand voor energie.

De CO2 die daarbij vrij komt wordt vanzelf weer opgeslagen in de bomen die in het PEFC-gecertificeerde bos groeien en zo is de cirkel weer rond. De cirkel vorm in het PEFC logo heeft dus een duidelijke betekenis.

Eigenlijk voldoen alle PEFC-gecertificeerde producten dus aan de definities van MVO Nederland en ABN Amro, en dat zonder dat men 20 jaar geleden van het bestaan van het woord ‘circulariteit’ wist hebben de PEFC founders dit veel gehoorde thema al omarmd en in het logo van het PEFC keurmerk opgenomen.

Blog geschreven door Marten de Groot, Coördinator Beleid & Registratie PEFC Nederland.